Αναδημοσίευση από Κρητική Επιθεώρηση 31 Οκτ 2008
Ενα οδοιπορικό με μοτοσυκλέτες, για το διαπολιτισμικό διάλόγο, για την ειρήνη και τη συναδέλφωση των λαών.
*Συνέντευξη με το Στέλιο Γαβαλά για το οδοιπορικό του καλοκαιριού
"Οι Δρόμοι της Ελιάς", είναι ένα πολιτιστικό οδοιπορικό, μια πρωτοβουλία του Επιμελητηρίου της Μεσσηνίας που ξεκίνησε το 1998, και στην οποία συμμετέχουν τα Επιμελητήρια που υπάρχουν σε ελαιοκομικές περιοχές όπως δηλαδή του Ρεθύμνου.
Είναι διαδρομές πολιτισμού και διαλόγου μεταξύ λαών και πολιτισμών με αφορμή την ελιά, ενωτικού στοιχείου των λαών της Μεσογείου. Είναι πολιτιστικές εκδηλώσεις και άλλες δραστηριότητες με σκοπό τη διεθνή προβολή και αξιοποίηση της ιστορίας και του πολιτισμού του πολύτιμου δέντρου, προς όφελος των ελαιοπαραγωγικών περιοχών.
Οι «Δρόμοι της Ελιάς», με αφορμη τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Κίνας, ξεκίνησαν από τη χώρα μας, δεν έφτασαν όμως μέχρι το Πεκίνο, καθώς δεν εξασφάλισαν την άδεια εισόδου στη χώρα, διότι τους ζητούσαν ...περισσότερο χρόνο για τον έλεγχο.
Ωστόσο για τους συμμετέχοντες δικυκλιστές ήταν ένα ταξίδι με πλούσια εμπειρία, με μια σκιά όμως να απλώνεται πάνω από όλο το ταξίδι, καθώς ένα άτομο από την αποστολή βρήκε τραγικό θάνατο σε δρόμο της Γεωργίας, όταν ενα αυτοκίνητο ξέφυγε από την πορεία του και έπεσε πάνω στη μηχανή που οδηγούσε.
Κάποιοι από τους μοτοσυκλετιστές γύρισαν, καθώς το επεισόδιο τους συντάραξε, οι περισσότεροι όμως συνέχισαν διότι θεώρησαν ότι αυτό θα ήθελε και ο άτυχος συνοδοιπόρος τους, αφιερώνοντας το ταξίδι στην μνήμη του.
Από το Ρεθυμνο συμμετείχε στο ταξίδι ο Στέλιος Γαβαλάς που έχει συμμετάσχει σε όλα τα ταξίδια της αποστολής και μίλησε για την εμπειρία του στην εκπομπή «Πρώτη Γραμμή» του Team Fm.
Όπως λέει ο ίδιος, ο βασικός στόχος των «Δρόμων της Ελιάς», είναι η καταγραφή της πολιτιστικής κληρονομιάς της ελιάς -κοινής για όλους τους μεσογειακούς λαούς, διεθνής προβολή και αξιοποίησή της προς όφελος των τοπικών οικονομιών, η δημιουργία «συνεργιών» μεταξύ πολιτιστικής κληρονομιάς της ελιάς, τουρισμού και ανάπτυξης.
Ωστόσο η προσπάθεια που είναι και πολύ ακριβή, καμία κρατική επιχορήγηση δε λαμβάνει. «Όλο το κόστος βγήκε από χορηγίες εταιρειών, από συνεισφορές ιδιωτών αλλά και των ίδιων των οδοιπόρων. Νομίζω ότι αξίζει ενίσχυσης από το ελληνικό κράτος αυτή η προσπάθεια, όμως φαίνεται πως το κράτος δεν έχει τη διάθεση», λέει ο ίδιος.
ΤΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ
Το ταξίδι ξεκίνησε στις 14 Ιουλίου από τη Γιάλοβα της Μεσσηνίας, διέσχισαν τη χώρα, έφτασαν στο Σουφλί - τον τελευταίο ελληνικό προορισμό και πρώτο σταθμό του «Δρόμου του Μεταξιού» - και στη συνέχεια διέσχισαν την Τουσρκία με πρώτο σταθμό τη Σμύρνη. Μια χώρα για την οποία μιλάει με καλύτερα λόγια ο κ. Γαβαλάς, όπως με τα καλύτερα λόγια μιλάει και για την εξαιρετική φιλοξενία που έιχαν από τους Τούρκους, τις μέρες που πέρασαν στη χώρα.
Στη Γεωργία που ήταν ο επόμενος προορισμός η αναρχία είναι αυτό που θα θυμάται ο Στέλιος Γαβαλας. «Είναι μια χώρα πανέμορφη, με ανθρώπους ήρεμους, φτωχούς αλλά αξιοπρεπείς οι οποίοι νέμονται από μια κάστα νεόπλουτων προεξεχοντος του ίδιου του προέδρου της. Οι οδικές συνθήκες είναι άθλιες, οι οδηγοί δεν υπολογίζουν τίποτα και πραγματικά ενω οδηγώ 27 χρόνια μηχανή πρώτη φορά ένιωσα τρόμο».
Και δυστυχώς το κακό δεν άργησε να γίνει. «Μια νταλίκα βγήκε στο αντίθετο ρεύμα και κυριολεκτικά εκτέλεσε ένα συνοδοιπόρο μας. Δε θρηνήσαμε άλλα θύματα γιατί το κονβόι είχε μοιραστεί, δυστυχώς όμως ο Μιχάλης βρέθηκε μόνος του στη μέση. Στο νοσοκομείο συζητήσαμε και για πολλούς δεν χωρούσε δίλημμα αν θα συνεχίσουμε. Κάποιοι αισθάνθηκαν όμως ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν. Για τους υπόλοιπους ήταν ξεκάθαρο. Σχεδιάζαμε αυτό το ταίδι χρόνια, θεωρούμε ότι είναι αποστολή, δεν πήγαμε βόλτα, εάν γυρίζαμε πίσω θα καταστρέφαμε μια προσπάθεια δέκα ετών. Επίσης ο Μιχάλης, αυτός ο ενθουσιώδης άνθρωπος θα ήθελε να προχωρήσουμε», τονίζει.
Το ταξίδι συνεχίζεται περνώντας μέσα από το Αζερμπαιτζάν, ένα εξωτικό μέρος όπως σημειώνει ο ίδιος, με δείγματα πολιτιμού που έχει βάθος και ρίζες στο χρόνο με αρκετά ανεπτυγμένο τουρισμό, δεδομένου του μέγεθους της περιοχής.
Στη χώρα έγινε έκθεση για πρώτη φορά και μετά η αποστολή πέρασε στο Τουρκμενιστάν. Μια πολύ όμορφη χώρα όπως σημειώνει οκ. Γαβαλάς, στην οποία έχει εγκατασταθεί τα τελευταία 50 χρόνια περίπου ο νομαδικός λαός των Τουρκμένων που αποκτά σταδιακά αστική συμπεριφορά.
Η επόμενη χώρα ήταν το Ουζμεκιστάν η χώρα του Emer Timour η χώρα του παραμυθιού ‘’Χίλιες και μία Νύκτες’’.
<<…Ετσι αισθάνεσαι καθώς επισκέπτεσαι τη Buchara και τη Samarcand πως πετάς με το μαγικό χαλί σε μια παραμυθένια χώρα με χιλιάδες ξακουστά μνημεία χαρακτηριστικά του πολιτισμού της
Κ. Ασίας .Συνεχίσαμε στη πρωτεύουσα Tashkend μεγαλούπολη κτισμένη με το γνωστό σοβιετικό στυλ. Εκεί υπάρχει μεγάλη ελληνική κοινότητα που μα ς δεξιώθηκε με μια πολλή όμορφη ,ανατολίτικη βραδιά.>>
Φτάνοντας στο Καζακστάν άρχισε να επιβεβαιώνεται και το γεγονός της άρνησης εισόδου της Κίνας στην αποστολή, διότι ακόμη δεν είχαν λάβει απάντηση. Ωστόσο στο Καζακστάν έτυχαν μιας ενθουσιώδους υποδοχής. «Στο Καζακστάν είχαν εκτοπιστεί Έλληνες Πόντιοι διωγμένοι από το Στάλιν, έχουν φτιάξει τις οικογένειές τους και ζουν εκεί και η υποδοχή τους ήταν συγκινητική. Είναι απερίγραπτο αυτό που νιώσαμε, οι περισσότεροι δεν μιλάνε ελληνικά ή μιλάνε την ποντιακή διάλεκτο αλλά η φιλοξενία τους ήταν ανεπανάληπτη ενώ κάναμε από κοινού και μια μεγάλη εκδήλωση λίγο πριν φύγουμε».
Φτάσανε στη συνέχεια στα κινέζικα σύνορα, ακούσανε για μια ακόμα φορά το «δώστε μας χρόνο» και άλλαξε πλέον ο ρούς του ταξιδιού.
«Μας ζήταγαν περισσότερο χρόνο, προφανώς γιατί δε θέλουν επισκέπτες σε μέρη που δε θέλουν να δείξουν, που η φτώχεια είναι μεγάλη, η κακουχία τεράστια και τα προβλήματα από τον κίτρινο ποταμό αξεπέραστα ακόμα και σήμερα. Παρά το ότι είμασταν διπλωματική αντιπροσωπεία και πέντε μήνες νωρίτερα είχαμε κάνει ότι χρειαζόταν για να αποκτήσουμε άδεια, δεν τα καταφέραμε», λέει ο Στέλιος Γαβαλάς.
Έτσι διέσχισαν όλη την καζάκικη στέπα (3000 Km ) από το Almaty ,για να φτάσουν τελικά στη Σιβηρία. Διασχίσανε οδικώς τη Δ.Σιβηρία, έκαναν ανάβαση των Ουραλίων και έφτασαν στη Μόσχα. «Η Μόσχα ήταν ένας μεγάλος σταθμός, είχαμε εμπορικές επαφές, στήσαμε την έκθεση, δίπλα σε μια υποάιθρια αγορά, έγινε γευσιγνωσία. Έγιναν επαφές με το Επιμελητήριο της Μόσχας, το Υπουργείο Γεωργίας όπου είμασταν καλεσμένοι, είχαμε γόνιμες επαφές. Η πόλη βέβαια είναι υπέροχη αλλά πανάκριβη. Υπάρχουν μεγάλες αντιθεσεις με πολύ φτωχούς ανθρώπους και αφάνταστα πλούσιους που καταναλώνουν ασύστολα».
Επόμενος σταθμός ήταν η Ουκρανία και στη συνέχεια μέσω Ρουμανίας και Βουλγαρίας, επιστρέψανε στην Ελλάδα.
Οι «Δρόμοι της Ελιάς» υποστηρίζονται από πολλούς διεθνείς Οργανισμούς και φορείς, τα ελληνικά και τα μεσογειακά Εμπορικά και Βιομηχανικά Επιμελητήρια, Πανεπιστήμια, Μουσεία Ελιάς και ΜΚΟ σε όλες τις ελαιοπαραγωγικές χώρες.
Οι "Δρόμοι της Ελιάς", βασισμένοι στην αγάπη για ένα δέντρο που συμβολίζει την ειρήνη και την ευημερία αλλά και στην επιθυμία των απλών ανθρώπων να ξεπεράσουν την μοναξιά που επιβάλλει η καθημερινότητα και ο φόβος του «άλλου», αναγνωρίστηκαν το 2003 από την Unesco ως «Παγκόσμια Πολιτιστική Διαδρομή» και το 2005 από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως «Μεγάλη Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Διαδρομή».
Τα επόμενα βήματα είναι οδοιπορικά και εκδηλώσεις στις αραβικές χώρες, την Ευρώπη και τη Ρωσία με στόχο την ευαισθητοποίηση του καταναλωτικού κοινού για την περιοχή μας και τα προϊόντα της. Με βάση το ότι «κάποτε το εμπόριο προήγαγε τον πολιτισμό, σήμερα ο πολιτισμός προάγει το εμπόριο» θεματικός άξονας αυτών των εκδηλώσεων είναι ο πολιτισμός της ελιάς. Αυτό επιχειρείται μέσω των «Δρόμων της Ελιάς».
ΧΑΡΑ ΒΗΛΑΡΑ
